قرص خواب آور آن دسته از داروهای اعصاب است که اغلب برای درمان مشکلات مرتبط با خواب و مشکلات اضطرابی تجویز می‌شوند. قرص خواب آور به کسانی که دچار مشکل بی خوابی هستند کمک می‌کنند تا سریع‌تر به خواب بروند و مشکلاتی نظیر خواب منقطع را کمتر تجربه کنند. با این حال بسیاری از داروهای خواب آور قابلیت اعتیادآوری دارند. از همین رو مصرف آن‌ها حتما باید با احتیاط، در دوزهای کنترل شده و زیر نظر متخصص صورت بگیرد. خوشبختانه امروزه روش‌های غیردارویی متعددی برای درمان مشکلات خواب ابداع شده است که با مراجعه به روانشناس و دریافت خدمات مشاوره و روان درمانی می‌توانید از آن‌ها بهره مند شوید. 

منبع: قرص خواب آور قوی | عوارض انواع قرص های خواب آور

آشنایی با انواع قرص خواب آور

قرص خواب آور انواع و اقسام مختلفی دارند که می‌توان آن‌ها را به 4 دسته به شرح زیر تقسیم کرد.

1. داروهای بنزودیازپینی کوتاه اثر نظیر تریازولام
2. داروهای بنزودیازپینی متوسط الاثر نظیر آلپرزولام، استازولام و تمازپام
3. داروهای آرام بخش متفرقه و غیر بنزودیازپینی نظیر زولپیدم، زالپلون و اسزوپی کلون
4. داروهای انتخابی ملاتونین نظیر راملتئون

افراد برای مصرف داروهایی مثل دوکسپین، فلورازپام، آلپرازولام، ترازودون، زالپلون، زولپیدم باید حتما نسخه پزشک داشته باشند و نمی‌توان این داروها بدون تجویز از داروخانه تهیه کرد. اما داروهایی که به راحتی می‌توان خریداری کرد؛ شامل، آنتی هیستامین، ملاتونین و داروهای گیاهی خواب آور می‌شوند.

مکانیسم اثر قرص خواب آور

مکانیسم اثر اکثر قرص های خواب آور به طور کل مشابه است. آن‌ها با چسبیدن به گیرنده‌های مختلف نظیر گیرنده‌های بنزودیازپینی اثرات مهاری برخی انتقال دهنده‌های عصبی در مغز نظیر گابا را افزایش می‌دهند. افزایش اثرات مهاری این انتقال دهنده‌ها منجر به تضعیف سیستم عصبی مرکزی شده و در نتیجه علائم اضطرابی کاهش می‌یابند. باکاهش سطح اضطراب از طریق آرام‌تر شدن سرعت تنفس، پایین آمدن ضربان و فشار خون اثرات خواب آوری نیز به فرد القا می‌شود. از همین رو قرص خواب آور به افراد کمک می‌کنند که سریع‌تر به خواب روند و همچنین در طول شب خواب عمیق‌تری داشته باشند.

عوارض جانبی مصرف قرص خواب آور

قرص خواب آور همانند هر داروی دیگری با یکسری عوارض جانبی بالقوه همراه هستند. از جمله مهم‌ترین عوارض آن‌ها این است که وابستگی جسمانی ایجاد می‌کنند و در اکثر موارد پس از قطع مصرف باعث تشدید دوره‌های بی خوابی می‌شوند. از همین رو  متخصصین توصیه می‌کنند که پیش از روی آوردن به خواب آورها ابتدا درمان‌های غیردارویی را امتحان کنید.

برای مثال روانشناسان در جلسات مشاوره و روان درمانی از طریق آموزش برخی تکنیک‌های خود آرام سازی به شما کمک می‌کنند تا بتوانید سطح استرس‌های خود را پایین آورده و شب‌ها خواب بهتری داشته باشید. در نتیجه بهتر است در قدم اول به یک روانشناس مراجعه کنید اگر روان درمانی اثر چندانی بر روند بهبودیتان نداشته باشد، آنگاه درمانگر شما را به یک روانپزشک ارجاع می‌دهد تا از درمان‌های دارویی کمک بگیرید.

از جمله دیگر عوارض جانبی که در پی مصرف قرص خواب آورها ممکن است بروز دهد باید به سردرد، لرزش بدن، احساس بی قراری، گیجی، احساس ضعف، کاهش قدرت تمرکز، حالت تهوع، تحریک پذیری، از دست دادن تعادل حرکتی، مشکلات گوارشی (یبوست، اسهال و حالت تهوع)، بروز تغییرات خلقی، خشکی دهان و کاهش اشتها اشاره کرد. اگر پس از مصرف چند نوبت داروی خواب آور این علائم ادامه پیدا یا تشدید شد حتما با متخصص خود تماس گرفته و در مورد قطع یا ادامه مصرف دارو از او مشورت بگیرید.

حساسیت به قرص خواب آور

مصرف قرص خواب آور نیز می‌تواند برای افراد ایجاد حساسیت کند. این حساسیت گاهی ناشی از موارد فعال و گاهی از مواد غیر فعال در قرص است که به صورت غیرمستقیم تاثیر می‌گذارد. این عارضه نادر است اما در صورت مشاهده علائم آن بهتر است یه پزشک مراجعه کرده و از قطع کردن یا تغییر دوز دارو به صورت خودسرانه، پرهیز نمایید. به طور کلی برخی از علائم حساسیت به این قرص شامل موارد زیر می‌شود.

????اختلال در بینایی

????اختلال در تنفس و بلع

????گرفتگی صدا

????خارش

????التهاب و ورم

????تنگی نفس

????بروز دانه های پوستی

کاربردهای قرص خواب آور

همانطور که قبلا هم ذکر شد؛ قرص های خواب آور بسته به مشکل و شدت آن، کاربردهای مختلفی دارند. اختلالات خواب تنوع زیادی دارند و از طرف دیگر برای درمان برخی از بیماری های روان نیز از قرص خواب آور استفاده می‌شود. برای مثال در مواردی برای جراحی های سرپایی و مختصر از قرص خواب، به عنوان داروی بیهوشی استفاده می‌شود. برخی دیگر از موارد استفاده آن شامل، کاهش زمان انتظار برای به خواب رفتن، افزایش مدت زمان خواب مفید، جلوگیری از بیدار شدن در طول شب و همچنین بالارفتن کیفیت خواب، می‌شود.

کدام داروها با قرص های خواب آورها تداخل دارند؟

مصرف هم زمان قرص خواب آور با الکل، انواع مسکن‌ها، داروهای ضدآلرژی نظیر آنتی هیستامین، ضدتشنج‌ها و هرگونه دارویی که عملکرد سیستم عصبی را کند می‌کند، به تداخلات دارویی می‌انجامد. چرا که مصرف هم زمان خواب آورها با این داروها شرایط خاصی را ایجاد می‌کند که به آن تضعیف مضاعف سیستم عصبی مرکزی گفته می‌شود. در این شرایط ریتم قلبی و سرعت تنفس به شدت کاهش پیدا می‌کند که با کاهش اکسیژن خون می‌تواند حتی به بروز اغماء و مرگ نیز منجر شود.

همچنین مصرف برخی داروها نظیر قرص‌های ضدبارداری، سایمتادین و ایزونیازید بر متابولیسم کبدی برخی داروهای خواب آور نظیر بنزودیازپین ها تاثیر می‌گذارد و در نتیجه باعث می‌شود که به مقدار بیشتری در خون جریان داشته باشند. این مسئله در نهایت منجر به بروز عوارضی نظیر تغییرات خلقی و افسردگی در پی مصرف خواب آورها خواهد شد.

از همین رو بسیار اهمیت دارد که هم زمان با داروی خواب آور از هر دارویی استفاده نکنید و حتما در این باره با پزشک خود مشورت نمایید.

برای آشنایی با راه های ترک قرص خواب کلیک کنید.

اقدامات احتیاطی در مصرف قرص خواب آور

قبل از مصرف قرص خواب آور باید برخی نکات احتیاطی را رعایت کنید که از جمله آن‌ها باید به موارد زیر اشاره کرد.

• اگر سابقه آلرژی به داروهای آرام بخش یا خواب آور را دارید حتما این مسئله را با پزشک خود در میان بگذارید.
• سابقه بیماری‌های قبلی و فعلی تان را به متخصص گزارش دهید. برخی بیماری‌ها نظیر مشکلات کبدی و کلیوی می‌توانند بر متابولیسم داروهای خواب آور تاثیر بگذارند.
• لیست داروهایی که در حال حاضر مصرف می‌کنید را به پزشک ارائه دهید و در صورتی که تصمیم به مصرف داروی جدیدی گرفتید پیش از آن متخصص را درجریان بگذارید تا از تداخلات دارویی پیشگیری شود.
• بعد از مصرف داروهای خواب آور از انجام فعالیت‌هایی که به هشیاری بالا نیاز دارند نظیر رانندگی خودداری کنید.
• قبل مصرف علل بیخوابی را بررسی و رفع کنید، 

روش های جایگزین قرص خواب آور

با اینکه نمی‌توان تاثیر قرص خواب آور را برای درمان اختلالات خواب و یا افزایش کیفیت خواب، نادیده گرفت. اما با توجه به عوارضی که این دارو در طولانی مدت برای افراد ایجاد می‌کند؛ بهتر است افراد از روش های جایگزین دیگری برای این مشکلات استفاده کنند. یا از قرص خواب در کنار روش های دیگر بهره گیرند. برخی از این راهکارهای موثر به شرح زیر هستند.

⭕استفاده از دمنوش های گیاهی: قطعا دمنوش های گیاهی اثربخشی داروهای شیمیایی را ندارند؛ اما عوارض آنها کمتر است و می‌توان به عنوان روش مکمل از آنها استفاده کرد.

⭕منظم کردن زمان خواب: نظم دادن به زمان های خواب و بیداری در درمان این اختلالات موثر است و دیگر نیازی به مصرف قرص خواب آور نخواهد بود.

⭕ورزش: ورزش علاوه بر تنظیم هورمون های بدن، در راحت به خواب رفتن افراد نیز تاثیربسزایی خواهد داشت.

⭕مراجعه به روانشناس: درمان بیماری های مختلف روان و کاهش استرس و اضطراب روزانه، در خواب افراد تاثیر داشته و آنها را از مصرف دارو بی نیاز خواهد کرد.

⭕اصلاح سبک زندگی و رژیم غذایی: سبک زندگی سالم و رعایت رژیم غذایی مناسب، اجتناب از مصرف الکل و دخانیات نیز از مواردی هستند که در بهبودی فرایند خواب نقش دارند.

سخن پایانی

امروزه قرص های زیادی تحت عنوان قرص خواب آور در رسانه ها تبلیغ می‌شوند که محتویات آنها استاندارد و مورد تایید نبوده و مصرف آنها عوارض بدی را برای افراد ایجاد خواهد کرد. اگر با اختلالات خواب در زندگی خود روبرو هستید؛ در قدم اول سعی کنید علت آن را یافته و به پزشک متخصص مراجعه کنید. همچنین در مورد عوارض و موارد تداخل دارویی آن با داروهای دیگر اطمینان حاصل کرده و با پزشک مشورت کنید. کمک گرفتن از یک مشاور نیز در این دوران برای درمان بیماری های مرتبط با خواب نیز بسیار موثر خواهد بود.

برای دریافت مشاوره در زمینه قرص خواب آور می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360  و یا از طریق تلفن ثابت با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

سوالات متداول